Nếu

Bài thơ Nếu của đại thi hào Anh Rudyard Kipling theo 3 phiên bản Anh,Việt và Pháp

 

 

 

 

 NẾU

Nếu bao kẻ quanh con đều hốt hoảng

Trách cứ con mà con vẫn điềm nhiên

Mặc ai ngờ con vẫn vững niềm tin

Lại tha thứ cho thế tình ngờ vực

Nếu chờ đợi không nản lòng bực tức

Bị dối lừa vẫn chân thật thẳng ngay

Bị oán thù không oán trả thù vay

Cũng không tỏ ta đây người thánh thiện

Biết mơ mộng không chìm trong mộng huyễn

Biết suy tư không thành biện thuyết suông

Gặp vinh quang hay vấp phải tai ương

Trò ảo hóa một phường xem chẳng khác

Biết chịu đựng lũ chuyên tâm xuyên tạc

Bịa lời con hòng gạt kẻ dại khờ

Nếu chẳng may tan vỡ cả cơ đồ

Góp dụng cụ xác xơ gầy dựng lại

Tiền được cuộc bấy lâu dành dụm mãi

Dám đem liều cho một cái đỏ đen

Nếu nhỡ thua không than vãn ươn hèn

Bắt đầu lại bằng hai bàn tay trắng

Nếu khắc phục gian nan con cố gắng

Dốc tâm can cho lý tưởng một đời

Vẫn bền gan khi tất cả rã rời

Chí cương quyết không bao giờ bỏ cuộc

Giữa ô trọc vẫn giữ tròn đạo đức

Chốn công hầu không mất nết bình dân

Không lụy phiền vì kẻ địch người thân

Xét mọi kẻ không một phần thiên vị

Nếu con chạy đường xa không lãng phí

Vì thời gian không ngừng nghỉ buông lơi

Thì của con là tất cả trên đời

Và hơn nữa, con thành người con ạ

(Bản dịch của Cố Giáo sư Lê hữu Phụng - trường Trung học Chu văn An, Sàigòn)

        IF !

 

If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too:
If you can wait and not be tired by waiting,
Or being lied about, don’t deal in lies,
Or being hated, don’t give way to hating,
And yet don’t look too good, nor talk too wise;

If you can dream—and not make dreams your master;
If you can think—and not make thoughts your aim,
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same:
If you can bear to hear the truth you’ve spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build ’em up with worn-out tools;

If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss:
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: "Hold on!"

If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings—nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much:
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds’ worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And—which is more—you’ll be a Man, my son!

 

 

                         SI

Si tu peux voir détruit l’ouvrage de ta vie
Et sans dire un seul mot te mettre à rebâtir,
Ou perdre d’un seul coup le gain de cent parties
Sans un geste et sans un soupir ;

Si tu peux être amant sans être fou d’amour,
Si tu peux être fort sans cesser d’être tendre
Et, te sentant haï, sans haïr à ton tour,
Pourtant lutter et te défendre ;

Si tu peux supporter d’entendre tes paroles
Travesties par des gueux pour exciter des sots,
Et d’entendre mentir sur toi leurs bouches folles
Sans mentir toi-même d’un seul mot ;

Si tu peux rester digne en étant populaire,
Si tu peux rester peuple en conseillant les rois
Et si tu peux aimer tous tes amis en frère
Sans qu’aucun d’eux soit tout pour toi ;

Si tu sais méditer, observer et connaître
Sans jamais devenir sceptique ou destructeur,
Rêver, mais sans laisser le rêve être ton maître,
Penser sans n’être qu’un penseur ;

Si tu peux être dur sans jamais être en rage,
Si tu peux être brave et jamais imprudent,
Si tu sais être bon, si tu sais être sage
Sans être moral ni pédant ;

Si tu peux rencontrer Triomphe après Défaite
Et recevoir ces deux menteurs d’un même front,
Si tu peux conserver ton courage et ta tête
Quand tous les autres les perdront,

Alors les Rois, les Dieux, la Chance et la Victoire
Seront à tout jamais tes esclaves soumis
Et, ce qui vaut bien mieux que les Rois et la Gloire,
Tu seras un homme, mon fils.

Rudyard Kipling

Si : Tu seras un homme, mon fils

Rewards and Fairies - Brother Square-toes, 1910
Traduction d'André Maurois, 1918