ĐƠN CÔI

ĐƠN CÔI


(Giải Tao Đàn Bạch Nga do của báo Phổ Thông nhà báo Nguyễn Vỹ trao năm 1964 tái nhà hàng Thanh Thế saigon.)

*

Tôi là kẻ đơn côi từ tấm bé :

Ba tuổi đầu lìa mẹ ở nhà chung ...

Nhìn con thơ níu áo hãi hùng

Mẹ tắc nghẹn không thông lệ tủi .

Giữa bốn tường vôi ,một thân thui thủi ,

Tôi lớn dần như nỗi buồn đau .

Mình mẹ tôi nắng dãi .mưa dầu .

Thân góa bụa âu sầu tức tưởi

Chợ sớm chợ chiều long đong hai buổi .

Một thân cò lặn lội dám kêu ai ?

Đòn gánh tre chai đá cả bờ vai

Vẫn chưa đủ đón tôi về sum họp .

Tôi chờ mẹ như thờn bơn thoi thóp

Trên cát vàng hoi hóp đợi cơn mưa .

Dì phước già đâu hiểu tuổi thơ ,

Cứ bình thản lướt qua như chiếc bóng ,

Chẳng đếm xỉa đến tia hy vọng

Của đứa con mong ngóng mẹ yêu ,

Bỏ mặc tôi khóc ngất mấy trăm chiều ...

Hồn ủ rũ tiêu điều năm lại tháng .

Tôi thao thức có đến ngàn đêm trắng ,

Mặc hồn đau lẳng lặng thiếp vào mơ

Ngược thời gian tìm lại thủa xa xưa

Để tỉnh giấc bơ phờ như liểu rũ .

Mẹ tôi vẫn ngược xuôi lam lũ ,

Cố chắt chiu dành đủ đón tôi ra .

Ba ngàn ngày đằng đẵng xót xa

Mới thấy lại lều xưa xóm cũ ,

Mới thấy lại hàng rau luống củ

Với mẹ già ít ngủ ít ăn .

Trán mẹ tôi nhung nhớ nỡ vò nhăn

Cho mắt đẹp nặng hằn niềm u uẩn

Tóc mẹ đen thời gian tô sắc phấn ,

Môi san hô tủi phận bạc mầu son .

Mũi dọc dừa lệch vẹo héo hon

Đôi má phấn trơ còn đôi giếng lệ .

Chiếc lưng thon cõng tôi ngày bé

Thua gió mưa lặng lẽ cúi cong cong ...

Ghì mẹ hiền tôi siết chặt vô lòng

Nghe sung sướng dòng dòng lên khóe mắt

Mà cầu nguyện với giọng tim se thắt :

"Mẹ hiền ơi chớ bắt con xa !

Phận hẩm hiu con đã mất cha ,

Xin chớ để vào ra côi cút mãi ,

Hãy cho con trồng khoai vỡ bãi ,

Hãy cho con sống lại thủa thơ ngây ,

Hãy cho con gần mẹ suốt đêm ngày

Để xoa trán ,bóp tay khi mẹ mệt ...

Tôi cố nói nhưng nói sao cho xiết

Những nhớ nhung da diết chín năm trường .

Mẹ tôi cười: rào rạt niềm thương .

Tôi chợt thấy thiên đường hé mở ...

Có ngờ đâu mừng chưa kịp thở .

Tây về làng đổ vỡ theo ngay ,

Khắp xóm thôn bom nổ đạn bay

Đình làng đó ngập thây vô tội .

Chốn thâm nghiêm đầy bầy lang sói .

Dân về Tề có lỗi gì đâu ?

Mà già nua bể trán bươu đầu

Mà trai trẻ từng xâu bia đạn

Mà khắp làng máu đào lênh láng ,

Cảnh thảm sầu u oán mờ sương .

Tả sao cùng tang tóc thê lương

Lũ Bạch Quỷ đầy đường reo rắc ....

Thế là xong tan tành mộng ước .

Đành lìa quê cất bước ra đi .

La Tinh ơi ! tuy phải xa mi ,

Lòng ta vẫn hướng về sông Đáy !

Xuống Hải Phòng bỏ nương bỏ rẫy ,

Mẹ tôi buồn róc ráy hình dong

Đã bao phen leo cổng trường Dòng

Về thăm mẹ cho lòng thêm cay đắng .

Phục Sinh tới bệnh người thêm nặng .

Không chờ tôi lẳng lặng về trời

Ôi Giê Su lẽ sống muôn đời !

Sao nỡ bắt mẹ tôi khuất bóng ?

Xe tang nát ngựa già lóng cóng

Bỏ mình tôi lạc lõng giữa tha ma .

Màn mưa buồn dăng lệ xó xa

Nấm đất đỏ nhạt nhoà theo tiếng nâc...

Tôi thờ thẫn bước cao bước thấp

Nghe oán sầu toả khắp chân thân .

Trời mang mang gió thảm mạnh dần ,

Theo tiếng cú tôi lần về xóm lạnh.

Đêm đêm dõi sao rơi lấp lánh ,

Nghe từ quy cô quạnh điếng hồn ,

Tôi lang thang cánh vạc cô đơn ,

Nhìn đom đóm chập chờn quanh mộ mẹ

Mà nhỏ lệ tủi hờn lặng lẽ

Lắng nghe lòng rầu rĩ heo hón

Thả hồn theo điệu sáo nỉ non

Tưởng tượng tiếng gọi con từ đáy huyệt .

Não nùng chưa mây tan trăng khuyết .

Côn trùng kêu da diết có chi đâu ....

Muôn phương trời một niềm đau .

Xin phó thác kiếp sâu cho sóng gió ...

Ôi mẹ trùng dương ! Đàn con thủy thủ !

Tuy bèo mây há nỡ xa nhau ?

Đời lênh đênh mặt nước boong tàu ,

Tôi vẫn chưa quên mầu tang tóc ...

Non nước chia hai quê người đơn độc .

Ghé Saì gòn lăn lóc kiếp phong sương .

Đã tưởng mình dày dạn niềm thương .

Ai hay lại vấn vương khổ lụy ....

Tôi gặp nàng ,người em gái bé

Tóc vương sầu cửa bể chiều hôm ,

Mắt xa xôi hải đảo mây vờn

Môi thắm ráng hoàng hôn góc biển .

Vóc Ngư Nữ sóng xanh ẩn hiện,

Vẻ não nùng khói quyện bình minh ,

Nàng yêu tôi với cả chân tình ...

Tôi vẫn kiếp bồng bềnh sóng biếc .

Sớm Bến Hải .Tối Cà Mau biền biệt

Ngàn trùng xa tha thiết nhớ thương về :

Ôi ! nếu mình chỉ có ngày đi !

Chắc vợ nhỏ tái tê chua xót lắm ...

Có ngờ đâu trời ơi ! Cay đắng !

Nào phải tôi tàu đắm ,thuyền chìm ?

Mà là nàng , người vợ chính chuyên

Đã một sớm băng miền Cực Lạc

Ngày tôi về cỏ cây xơ xác ,

Mái nhà tranh... rong rác vương đầy

Theo lối mòn thất thểu lên đây

Nhìn nắm đất nằm ngây không mộ chí ,

Tôi chết lặng trong chiều quạnh quẽ

Để nghe mình rên rỉ tiếng côn trùng

Ôi ! trời cao ,Ôi ! biển rộng mênh mông

Lấy chi vá mảnh lòng tan nát ?

Định mệnh ơi ! Định mệnh ơi ! tàn ác !

Chẳng cho tôi liệm xác em yêu !

Còn bắt tôi ủ rũ tiêu điều

Như lau lách đìu hiu bên mộ địa .

Thế là hết ! lấy ai chia sẻ

Nỗi đau thương cho kẻ mất nguồn yêu ?

Khóc mẹ già nước mắt đã khô nhiều

Còn máu lệ chiều chiều thương vợ nhỏ :

Hồn âm u ! đồng hoang em có sợ ?

Hãy nghe anh nức nở vọng về đây

Có sóng sầu rền rĩ đêm ngày

Có bè bạn nước mây u ám .

Có sóng nhạc trùng dương ảm đạm

Hòa nhịp lòng thê thảm lời anh :

"Đôi ta lên thác xuống ghềnh

Lấy ai đứng mũi cho anh chịu sào ?" (*)



(*) Ca dao

LTĐQB